Głównymi cechami charakteryzującymi
ogród japoński są szacunek dla natury i symbolizm. Natura jest
naśladowana, a nawet idealizowana, ale nigdy nie występują tu
elementy, których natura sama nie potrafiłaby stworzyć, np.
prostokątne kształty. Kamienie i głazy symbolizują tu góry,
baseny i oczka wodne - jeziora. Wielkość ogrodu nie ma przy tym
znaczenia, gdyż nawet na niewielkiej przestrzeni mogą się znaleźć
wielkie głazy imitujące górski krajobraz.
Kamienie stosowane
w ogrodach japońskich, stanowią szkielet całego ogrodu. Jeśli
rozmieszczone zostaną właściwie, pozostałe elementy dopasują się
do ich układu. Rozróżniamy kamienie wysokie pionowe, niskie
pionowe, kamienie łukowate i pochylone, oraz kamienie poziome.
Kamienie zazwyczaj ustawiane są w grupach po trzy, pięć i siedem
lub w liniach prostych. Można również ustawić dwa podobne,
pionowe lub poziome kamienie (jeden nieznacznie mniejszy od
drugiego), które będą symbolizowały kobietę i mężczyznę.
Kamienie mogą spełniać
w ogrodzie japońskim funkcję rzeźb lub być użyte w konstrukcji
ścieżek lub mostków.
Należy unikać
stosowania kamieni zniekształconych, podpierających się nawzajem i
pojedynczych kamieni, które nie mają nic wspólnego z pozostałymi,
ponieważ wprowadzają one do ogrodu złą energię.
Roślinność
odgrywa w ogrodzie japońskim mniejszą rolę niż kamienie, ale jest jego nieodłącznym elementem. Sezonowość roślin symbolizuje w ogrodzie japońskim upływ czasu. Lista roślin używanych w tradycyjnym ogrodzie japońskim jest
niewielka. Ogranicza się do kilku gatunków, takich jak sosny,
klony, bambusy, wiśnie itp. Na szczęście we współczesnych
ogrodach japońskich panuje większa swoboda w doborze roślin.
Ważnym elementem ogrodu japońskiego jest także woda. Może ona występować w stanie
naturalnym. Wówczas wpływa również na zmysł słuchu. Płynąca
woda symbolizuje (podobnie jak rośliny) upływający czas, a
przerzucone przez strumienie mostki - przejście z jednego świata do
drugiego. Woda może być też symbolizowana przez przeczesywany żwir
lub ciasno ułożone kamienie.
Sztuka aranżacji ogrodu japońskiego
to sztuka łączenia przeciwności - światła i cienia, przestrzeni
i formy, ukrytego i oczywistego. Przykładowo nie wszystkie miejsca
są tu wypełnione roślinnością. W niektórych z nich odczuwalny
jest pewien rodzaj pustki. Jest to odzwierciedlenie japońskiej idei
Yin i Yang, według której "coś" nie może istnieć bez
"niczego". W ogrodzie japońskim przeciwstawne elementy
muszą ze sobą współgrać i wyglądać jak gdyby stworzyła je
sama natura.
Innym przykładem
łączenia przeciwieństw jest fakt, że ogród japoński jest
swoistym mikrokosmosem. Przy jego urządzaniu, bardzo ważną rolę
odgrywa właściwe ogrodzenie. Musi być ono na tyle szczelne, by
świat zewnętrzny nie miał do niego dostępu i nie zakłócał jego
spokoju. Z drugiej jednak strony w ogrodach japońskich wykorzystuje
się zapożyczone krajobrazy, którymi mogą być np. góry
lub drzewo znajdujące się poza ogrodzeniem.
Kiedy poznaliśmy już
zasady, zgodnie z którymi należy zakładać ogrody japońskie,
należy jeszcze zrozumieć, że ogród japoński może istnieć tylko
i wyłącznie w Japonii. Nie należy dosłownie przenosić
tradycyjnego ogrodu japońskiego na grunt polski, ponieważ jest on
ściśle związany z tamtejszą kulturą, religią, tradycją, a
nawet warunkami przyrodniczymi panującymi w tym miejscu. Ogród
japoński w czystej jego postaci wyglądałby sztucznie w naszych
warunkach. Warto jednak tworzyć ogrody inspirowane ogrodami
japońskimi. Są to ogrody w których znajdziemy jedynie elementy
pierwowzoru. Mogą to być kompozycje z kamieni, elementy wodne lub
kompozycje roślinne dostosowane do naszych, polskich możliwości.
Źródło: gardenia-studio.pl, helpfulgardener.com